Dagversproductie, de Formule 1 in de foodindustrie

OOSTERBEEK - Niets is binnen de foodindustrie hectischer en dynamischer dan dagversproductie. Ga maar na. Brood, groente, fruit, verse maaltijden, vlees, vleeswaren en vis zijn producten met een uiterst korte houdbaarheidsdatum. Het aanbod en de kwaliteit aan de inkoopkant kunnen fluctueren. En de vraag kent weliswaar voorspelbare patronen, maar kan ook uiterst wispelturig zijn als gevolg van bijvoorbeeld het weer, de seizoenen en al dan niet succesvolle promotieacties. Boerenkool in de aanbieding tijdens een onverwacht mooie, zachte winterweek? De vraag zal achterblijven bij de verkoopprognose. Een aanbieding barbecue-vlees in een zonovergoten zomerweek? Dan zijn de producten niet aan te slepen. Goede prognoses vormen dus de basis, maar moeten gepaard gaan met een voortdurende focus en een uiterst effectief reactievermogen. Dagversproductie is wat mij betreft de Formule 1 in de foodindustrie.

Voorraden, machines en mensen

Vandaag voor morgen en zelfs vandaag voor vandaag. Dat is dagversproductie. Het begint aan de start. Waar de voorraden vanwege beperkte houdbaarheid altijd laag moeten zijn. Waar de juiste hoeveelheid mensen aan de productielijnen uiterst nauwkeurig moeten worden ingepland. En waar machines op orde behoren te zijn. Onderhoud moet zo efficiënt als een pitstop worden ingepland en uitgevoerd. De kleinste verstoring in het proces heeft immers direct grote gevolgen voor de leverprestaties aan de finish.

Optimale vraagvoorspelling

Voorraden, mensen en machines (resources) vormen daarmee de basis van de productiebetrouwbaarheid. Maar de crux van dagversproductie is een optimaal ingerichte supply chain. Op basis van een zo nauwkeurig mogelijke vraagvoorspelling (forecast). Hoe betrouwbaarder die voorspelling, hoe hoger de leverprestaties (performance) en hoe lager de kosten. Je kunt dan immers je benodigde voorraad en capaciteit uiterst nauwkeurig bepalen. Om maar weer de vergelijking te maken: hoe betrouwbaarder de auto, hoe groter de kans op snelle rondetijden en succes.

Onvoorspelbare dynamiek

Heb je je resources en je forecast dus staan, dan kun je als bedrijf aan de voorspelde vraag voldoen. Maar zoals gezegd: dán komt de soms onvoorspelbare dynamiek van de markt voor verse producten om de hoek kijken. Van vlakke productie is nooit sprake, met dagelijkse routinecontroles op de voortgang kom je bedrogen uit. Want ineens is daar flink meer of minder vraag. Hoe goed de kassadata en historische verkoopgegevens waarop vraagpatronen en -voorspellingen worden gebaseerd ook zijn.

Focus op actualiteit

In de dagversproductie moet je daarom altijd scherp gefocust zijn op de actualiteit. Je kijkt vooruit, maar je bent minstens zo alert op alle ontwikkelingen en signalen die de vraag van de volgende dag en zelfs het volgende uur bepalen. Hoe dichter je op de klant zit, hoe nauwkeuriger je erop kunt inspelen. Juist en accuraat reageren is vervolgens een must. Evenals zorgvuldige communicatie: de vraag verandert, planning en productie moeten om! Aan jou als operations en supply chain manager de taak om de juiste informatie en de juiste consequenties op de juiste plaats in het proces en aan de juiste mensen te communiceren. Neem je de verkeerde beslissing of ontstaat er onduidelijkheid, onrust of paniek? Dan vliegt het proces direct uit de bocht.

Absolute topsport

Het vraagt dus om zowel een betrouwbare, zuinige bolide als flink wat stuurmanskunsten. Extra gas geven of juist op tijd in de remmen gaan. Dan weer snel schakelen, bijsturen en full speed vooruit. Om de bocht zo scherp en zo efficiënt mogelijk aan te snijden. De managers die daar continu op weten te focussen, bedrijven absolute topsport. Elke andere tak van sport moet voor hen een makkie zijn.

Ronald Visser

Partner ARV Group