Rabobank: Europese zuivelsector gaat er anders uitzien

De komende jaren zal de melkproductie in Europa afnemen. Het is mogelijk dat Europa op termijn een netto-importeur van zuivel wordt of alleen nog exporteur van producten met hoge marges. De EU is nu wereldwijd nog de grootste zuivelexporteur. In Nederland zal de concurrentie tussen zuivelbedrijven naar verwachting toenemen. Bedrijven zullen pogen melkveebedrijven aan zich binden om zo fabriekssluitingen te voorkomen, zo is de inschatting van de Rabobank.

Ook buiten Nederland daalt de melkproductie, bijvoorbeeld in Duitsland, Denemarken en België. De concurrentie op aanvoer van melk tussen zuivelbedrijven zal zich waarschijnlijk ook niet tot Nederland beperken. Het zou kunnen leiden tot andere verhoudingen in de keten en een betere prijs voor de melkveehouders die overblijven. De snelheid waarmee de melkproductie zal afnemen, is belangrijk, aldus marktanalist Richard Scheper van Rabobank. 

Dat Europa de grootste melkexporteur is, is eigenlijk niet heel logisch, aldus Scheper. De productiekosten zijn er relatief hoog en zullen de komende jaren nog verder oplopen door klimaatbeleid. Bij lagere volumes moeten zuivelbedrijven nog meer op zoek naar producten met hoge marges, zoals ingrediënten voor sport- en ouderenvoeding en hoogwaardige melkpoeder of de duurdere soorten kaas.

China speelt volgens de Rabobank een belangrijke rol op de wereldwijde zuivelmarkt als grootste importeur. In 2023 wordt het jaarlijkse importtekort van China geschat op 11,9 miljard kilo vloeibare melkequivalent. Naar verwachting zal de Chinese vraag tussen 2023 en 2032 met gemiddeld 2,4% toenemen. China streeft echter naar meer voedselzekerheid en -veiligheid en investeerde de afgelopen jaren flink in de eigen zuivelproductie. De melkproductie in China is de afgelopen 20 jaar verdrievoudigd en bedroeg bijna 39,3 miljard kilo in 2022.